Pasieka Zarodowa w Kocierzowach im. Aleksandra Stasińskiego w oparciu o zatwierdzone programy hodowlane prowadzi hodowlę w kierunku:

• doskonalenia genetycznego pszczół rasy kraińskiej linii S, Niw, R oraz kaukaskiej linii PwK,
• ochrony zasobów genetycznych pszczół rasy środkowo-europejskiej linii M Asta.

Produkuje i rozprowadza następujące rodzaje matek pszczelich:

• reprodukcyjne (z wyjątkiem linii PwK),
• użytkowe (krzyżówki międzyrasowe-heterozyjne),
• nieunasienione.

W roku bieżącym oprócz wymienionych ras i linii, dla których już są prowadzone księgi, oceniać będziemy materiał hodowlany rasy kraińskiej linii Troiseck (pochodzący z dwóch linii), importowany z Austrii.

Programy hodowlane zatwierdzane są przez Krajowe Centrum Hodowli Zwierząt w Warszawie i Instytut Zootechniki w Krakowie. Nadzór weterynaryjny sprawuje Powiatowa Inspekcja Weterynaryjna.

Ponadto kadra fachowa w Pasiece Zarodowej realizuje zadania dotyczące:

• oceny morfologicznej pszczół, którą przeprowadza w specjalistycznym Laboratorium (zainteresowani hodowcy nadsyłają próby pszczół celem zbadania cech: długości języczka, szerokości IV tergitu i indeksu kubitalnego-na podstawie uzyskanych wyników, kwalifikuje się populację pszczół do określonego modelu rasowego).
• upowszechniania wiedzy pszczelarskiej poprzez prowadzone szkolenia, seminaria i wykłady w naszej Niepublicznej Placówce Kształcenia Ustawicznego Pszczelarzy jak również w terenowych strukturach Polskiego Związku Pszczelarskiego.

Zachęcamy do wprowadzania do Waszych pasiek oferowanego przez nas materiału hodowlanego oraz skorzystania z naszych propozycji edukacyjnych.

Charakterystyka utrzymywanych ras i linii

RASA KRAIŃSKA (CAR)

Rasa ta jest bardzo popularna w kraju. Pszczoły tej rasy bardzo dobrze zimują, mają wczesny rozwój, z reguły tworzą silne rodziny, miodne, łagodne, zdrowe, gromadzą duże ilości pyłku. Pozytywne wyniki uzyskują w produkcji mleczka i wosku. Wykorzystują wszystkie pożytki, od bardzo wczesnych do późnych.

W rasie kraińskiej utrzymujemy następujące linie: S, R i Niw.

Linia S zdobyła największe uznanie, gdyż jej walory biologiczne i użytkowe, sprawdziły się w pasiekach na obszarze całego kraju. Linia ta zalecana jest na pożytki wczesne i średnio-wczesne oraz wszystkie pożytki nektarowe i spadziowe o równym stopniu nasilenia, dlatego osiąga bardzo dużą wydajność miodową. Chętnie przechodzi do nadstawek i kolejnych korpusów. Pozytywne wyniki osiąga w gospodarce stacjonarnej i wędrownej. Tworzy silne, łagodne rodziny. Podczas obfitych pożytków pszczoły same ograniczają matkę w czerwieniu, zaś przy słabszych pożytkach wskazane jest zastosowanie kraty odgrodowej. Do pasiek towarowych zalecane są krzyżówki międzyrasowe, których potomstwo osiąga maksymalne zbiory np. rasa kraińska linia S (strona mateczna) skojarzona z rasą środkowo-europejską linią Asta (strona ojcowska) lub rasa kraińska linia S (strona mateczna) skojarzona z rasą kaukaską linii PwK (strona ojcowska). Pszczoły tej rasy i linii, a zwłaszcza krzyżówki dobrze zimują (mały osyp, małe zużycie pokarmu).

Linia R zalecana jest dla pasiek wędrownych, które zapewniają jej ciągły pożytek. W pasiekach stacjonarnych przy ograniczonej bazie pożytkowej wskazane jest ograniczenie matek w czerwieniu. Szczególnie ta linia wymaga terminowego dostosowania wielkości gniazda do siły rodziny, w przeciwnym razie wystąpić może nastrój rojowy. Linia R tworzy duże rodziny, wykorzystuje wszystkie pożytki od bardzo wczesnych do późnych. Odznacza się bardzo dobrą zimowlą, wysoką plennością, łagodnością, zdrowotnością. Pozytywne wyniki osiąga w produkcji mleczka pszczelego, pyłku, wosku i odciąganiu mateczników te cechy mają duże znaczenie przy wychowie matek pszczelich. Najwyższe zbiory miodu osiągają krzyżówki międzyrasowe - rasa kraińska linia R (strona mateczna) skojarzona z rasą środkowo-europejską linią Asta (strona ojcowska) lub rasa kraińska linia R (strona mateczna) skojarzona z rasą kaukaska linią PwK (strona ojcowska).

Linia Niw zalecana jest do pasiek przydomowych. Tworzy rodziny o średniej sile. Ma nieco powolniejszy rozwój wiosenny. Wykorzystuje wszystkie pożytki zwłaszcza letnie (akacja, malina, lipa, kruszyna), a krzyżówki często osiągają siłę na rzepak. W wydajności miodowej dorównuje wspomnianym liniom. Jest łagodna i nierojliwa, gromadzi dużo pyłku. Utrzymuje porządek w ulu.

Poszerzanie węzę ,,na wyrost" ujemnie wpływa na przechodzenie pszczół do nadstawek i kolejnych korpusów. Maksymalne zbiory miodu i pyłku uzyskują krzyżówki międzyrasowe - rasa kraińska linia Niw w kojarzeniu z rasą środkowo-europejską linią Asta lub w kojarzeniu z rasą kaukaska linii PwK. Z praktyki wynika, że poddawanie matek pszczelich do pszczół tej linii przynosi najkorzystniejszy efekt, dlatego linia Niw wykorzystywana jest do nasiedlania ulików weselnych, pudełek inseminacyjnych, tworzenia odkładów zwłaszcza z matkami inseminowanymi.

RASA SRODKOWO-EUROPEJSKA (M)

Nestor pszczelarstwa polskiego Pan Aleksander Stasiński z Radomska - twórca linii Asta nad dziełem tym pracował 30 lat. Był pedagogiem, żołnierzem AK, a przede wszystkim wielkim miłośnikiem przyrody, często mawiał: "jeżeli ktoś uparty nazwie ogień wodą, nie zmieni to natury płomienia. Jeśli ktoś powie, że przyroda nie posiada inteligencji to znaczy, ze nie umie patrzeć, słuchać i odczuwać".

Z uwagi na sędziwy wiek pan Stasiński przekazał ,,Astę" w 1976 roku Pasiece Zarodowej w Kocierzowach, w której kontynuowane są prace hodowlane w stadzie zachowawczym wiodącym i stadach współpracujących zgodnie z krajowym programem ochrony zasobów genetycznych pszczół rasy środkowo-europejskiej. Kocierzowska załoga obcując z przyrodą patrzy, słucha, odczuwa i zdaje sobie sprawę z faktu, ze hodowla pszczół zwłaszcza zachowawcza z natury rzeczy nie jest łatwa i w drodze do uzyskania efektu wymaga staranności, sumienności, cierpliwości.

W rasie środkowo-europejskiej utrzymujemy linię M Asta.

Linia M Asta jest jedną z nielicznych populacji pszczół środkowo-europejskich. Pszczoły zachowują pierwotne cechy do których należy: dobra zimowla, dynamiczny rozwój, długowieczność, tendencja do cichej wymiany matek, odporność na choroby, wysoka produkcja wosku. Pszczoły te wykorzystują wszystkie pożytki, również spadziowe. Rekordowe zbiory miodu uzyskują z pożytków obfitych (rzepak, akacja, gryka).Przy braku pożytku i zmianie warunków atmosferycznych wzmaga się obronność i wzrasta agresywność. Utrzymują porządek w ulu, gromadzą duże zapasy pyłku. Chętnie przechodzą do nadstawek i kolejnych korpusów. Na plastrze pszczoły są rozbiegane, gwałtownie reagują na światło ,,spływają z ramek". W masowym chowie linia Asta wykorzystywana jest przede wszystkim jako strona ojcowska w kojarzeniach międzyrasowych. Strona ojcowska wpływa na wystąpienie w krzyżówkach zjawiska heterozji. W pokoleniu heterozyjnym obserwuje się wzrost wydajności miodowej, poprawę zimotrwałości, odporności na choroby oraz ograniczenie rojliwości.